Nieuwe perspectieven voor paneelbouwers - servitization en export

De sector, die enkele grote en vele kleine ondernemingen en familiebedrijven telt, kampt met een tekort aan gekwalificeerd vakpersoneel - met de uitstroom van de generatie babyboomers dreigt veel technische kennis voor deze branche verloren te gaan. Gerichte opleidingsprogramma’s voor toekomstige paneelbouwers zijn er nauwelijks en de paneelbouwbranche kent (nog) geen volwaardige branchevereniging.

Innovatieslag
Na een eerder dit jaar gehouden rondetafeldiscussie onderkenden bedrijven in de paneelbouwketen dat een innovatieslag nodig is om de schakelkastbouw voor de Nederlandse economie te behouden. Experts wijzen erop dat investeringen in gestroomlijnde (digitale) processen in relatief korte tijd worden terugverdiend.

Op de bijeenkomst in Utrecht was er niet alleen ruimte voor uitleg van adviseurs en specialisten van Rittal, Phoenix Contact en EPlan, maar vooral voor vakmensen die de dagelijkse verantwoordelijkheid voor de ontwerp- en productieprocessen dragen, zoals Lead Engineer Ruud Hofsté van Croon Electrotechniek en directeur Luc Bronkhorst van Bosma & Bronkhorst.

Zij benoemden concrete stappen die zij met hun bedrijven hebben gezet om duurzaam succesvol te kunnen blijven. Verder passeerden aandachtspunten de revue als onderwijs en training, normen en regelgeving, software voor de paneelbouw, systeemdenken, subsidiemogelijkheden en het gebruik van computergestuurde werktuigmachines.

Bronkhorst: “De technische eisen zijn hoog en er komen steeds meer normen waaraan de producten moeten voldoen. Ook de klant verwacht steeds meer voor steeds minder geld. De verkoopprijs wordt door de markt bepaald, daar kun je weinig invloed op uitoefenen. Wat je wél kunt doen, is de productiekosten verlagen door efficiëntere processen in te voeren.” Hofsté: “Voor procesoptimalisatie is het van belang om de juiste vragen te stellen: wat kan beter, wat levert tijdwinst op, hoe kan ik faalkosten terugdringen?

Vaak is het raadzaam om te beginnen met het opzetten van een nieuw kennissysteem dat het mogelijk maakt om eenmaal ingevoerde gegevens in nieuwe projecten steeds weer opnieuw te gebruiken. Dit vraagt om een gestructureerde aanpak die door alle medewerkers in een organisatie wordt gesteund. Het doel is helder: de hoogst mogelijke kwaliteit leveren tegen de laagst mogelijke kostprijs.“

Boekpresentatie
Op de bijeenkomst presenteerden Rittal en Eplan het boek “De toekomst van de schakelkastbouw is dichtbij”, dat in de afgelopen maanden met medewerking van auteurs uit de paneelbouwsector en de industriële automatisering is samengesteld. Dit boek bevat veel nuttige tips en praktijkverhalen van innovatieve ondernemers die hun paneelbouwbedrijven stap voor stap voorbereiden op een toekomst waarin het complete productieproces, van ontwerp tot bekabeling, wordt gedigitaliseerd, geautomatiseerd en geoptimaliseerd.

Een rondgang langs de bezoekers van de bijeenkomst levert het beeld op dat paneelbouwend Nederland de noodzaak onderkent om tijdig op nieuwe technische ontwikkelingen in te spelen. Arno Garssen, algemeen directeur van Scholten Panelen: “De Nederlandse paneelbouwsector is betrekkelijk gefragmenteerd, er is weinig sprake van contact en kennisuitwisseling tussen de afzonderlijke bedrijven. Ook door een gebrek aan goede technische mensen op het gebied van engineering, duren deze trajecten (te) lang, waardoor er maar weinig tijd over blijft voor de paneelbouw zelf. Niet of zelden wordt er tijdens de bouw van een paneel nog verder aan het ontwerp gesleuteld.

Inkopers denken nog vaak dat een paneel een catalogus-product is en shoppen maar al te vaak. Ook hierdoor ontstaat er (veel) tijdverlies en groeit er geen wisselwerking tussen de engineers van de opdrachtgever en de toegevoegde waarde van de paneelbouwer: “Het wiel wordt steeds opnieuw uitgevonden.”. Daarom is het goed dat we hier op uitnodiging van Rittal, EPLAN en Phoenix Contact aanwezig zijn. Elk paneelbouwbedrijf zoekt naar de beste manier om een kwalitatief hoogwaardig product tegen een concurrerende prijs te leveren.”

Meningen
Sander van Gool, directeur van eReM Elektrotechnici: “Het is zinvol om elkaar wat beter te leren kennen, zodat we ervaringen kunnen uitwisselen en elkaar kunnen aanvullen. Maar we vissen allemaal in dezelfde vijver en dat weten we van elkaar.”

Henk-Jan Scholman, manager engineering bij Hollander techniek: “Wij bekijken onze eigen productielijnen steeds meer door de ogen van de eindklant van onze producten, en optimaliseren waar mogelijk zodat elke handeling bijdraagt aan een meerwaarde voor de klant.”

Arno Doornenbal, accountmanager ROVC Technische Opleidingen: “In samenwerking met OTIB en op initiatief van Arno Garssen van Scholten Panelen is een pilot-cursus ontwikkeld specifiek voor de paneelbouw, ook Rittal maakt voor interne trainingen hier gebruik van. Deze paneelbouwcursussen worden verzorgd door docenten die zelf over veel praktijkervaring beschikken.”

Fred Wegereef, hoofd calculatie bij Bosma & Bronkhorst: “Wij werken met de systeemproducten van Rittal. Dat doen we uit overwegingen van flexibiliteit, modulariteit en kostenbeheersing. Samen met Rittal kunnen we aan alle eisen voldoen.” ;

Albert Meijer, manager assembly, test & inspection van Imtech Industry International te Coevorden: “We zitten nog steeds midden in de economische crisis, maar als je de mogelijkheden hebt, dan is dit wel een goed moment om te investeren. In onze technische wereld staat stilstand gelijk aan achteruitgang.”

“De toekomst is dichtbij, is anders en is niet eng”, besluit Luc Bronkhorst.